quem fortiorem, quem iustiorem, quem liberaliorem facient? 4 Ita est: non accipimus breuem uitam sed fecimus, nec inopes eius sed prodigi sumus. 1. 4 Tot maximi uiri, relictis omnibus impedimentis, cum diuitiis, officiis, uoluptatibus renuntiassent, hoc unum in extremam usque aetatem egerunt ut uiuere scirent; plures tamen ex his nondum se scire confessi uita abierunt, nedum ut isti sciant. Ceteri, etiam si uana gloriae imagine teneantur, speciose tamen errant; licet auaros mihi, licet iracundos enumeres uel odia exercentes iniusta uel bella, omnes isti uirilius peccant: in uentrem ac libidinem proiectorum inhonesta tabes est. 1 Excerpe itaque te uulgo, Pauline carissime, et in tranquilliorem portum non pro aetatis spatio iactatus tandem recede. 1 Liuius Drusus, uir acer et uehemens, cum leges nouas et mala Gracchana mouisset stipatus ingenti totius Italiae coetu, exitum rerum non peruidens, quas nec agere licebat nec iam liberum erat semel incohatas relinquere, exsecratus inquietam a primordiis uitam dicitur dixisse: uni sibi ne puero quidem umquam ferias contigisse. 10.2.5 Deinde dementissima quorundam indignatio est: queruntur de superiorum fastidio, quod ipsis adire volentibus non vacaverint! VII. Interroga de istis quorum nomina ediscuntur, his illos dinosci uidebis notis: ille illius cultor est, hic illius; suus nemo est. Aspice illos ad quorum felicitatem concurritur:bonis suis effocantur. Magni, mihi crede, et supra humanos errores eminentis viri est nihil ex suo tempore delibari sinere, et ideo eius vita longissima est, quia, quantumcumque patuit, totum ipsi vacavit. Quot ille potentior amicus, qui uos non in amicitiam sed in apparatu habet? De otio ; De brevitate vitae by Seneca the Younger, unknown edition, ... De otio, De brevitate vitae. 2 Cum per magna camporum spatia porrigeret exercitum nec numerum eius sed mensuram comprenderet Persarum rex insolentissimus, lacrimas profudit, quod intra centum annos nemo ex tanta iuuentute superfuturus esset; at illis admoturus erat fatum ipse qui flebat perditurusque alios in mari alios in terra, alios proelio alios fuga, et intra exiguum tempus consumpturus illos quibus centesimum annum timebat. Stultos se fuisse ut non uixerint clamitant et, si modo euaserint ex illa ualetudine, in otio uicturos; tunc quam frustra parauerint quibus non fruerentur, quam in cassum omnis ceciderit labor cogitant. Nihil ex illa delegatur, nihil alio atque alio spargitur, nihil inde fortunae traditur, nihil neglegentia interit, nihil largitione detrahitur, nihil superuacuum est: tota, ut ita dicam, in reditu est. Non ille multum nauigauit, sed multum iactatus est. The more familiar Latin term for thistechnique issermocinatio; ifderivedfromtheGreekterm( )forthisrecurrentfeatureinS.’s Haec ulcera cum ipsis membris absciderat: alia subnascebantur; uelut graue multo sanguine corpus parte semper aliqua rumpebatur. Seneca Translated by John W. Basore. The work concerns the rational use of spare time, whereby one can still actively aid humankind by engaging in wider questions about nature and the universe. De Brevitate Vitae (English: On the Shortness of Life) is a moral essay written by Seneca the Younger, a Roman Stoic philosopher, sometime around the year 49 AD, to his father-in-law Paulinus. De cetero fors fortuna ut uolet ordinet: uita iam in tuto est. Ille reus quot dies abstulit? It would have been useful to mention the more general approaches that have been taken to explaining this emphasis on the past in De brev. 1. At me hercules istorum funera, tamquam minimum uixerint, ad faces et cereos ducenda sunt. Inde Aristotelis cum rerum natura exigentis minime conueniens sapienti uiro lis: "aetatis illam animalibus tantum indulsisse, ut quina aut dena saecula educerent, homini in tam multa ac magna genito tanto citeriorem terminum stare." Illa se benigne gessit: uita, si uti scias, longa est. An introduction to Seneca is forthcoming. Da qui l'impiego di 3 Tu quidem orbis terrarum rationes administras tam abstinenter quam alienas, tam diligenter quam tuas, tam religiose quam publicas. 5 Securae et quietae mentis est in omnes uitae suae partes discurrere; occupatorum animi, uelut sub iugo sint, flectere se ac respicere non possunt. Quo te extendis? Longam illi uitam facit omnium temporum in unum collatio. ab aratro reuocabitur. 3 Denique inter omnes conuenit nullam rem bene exerceri posse ab homine occupato, non eloquentiam, non liberales disciplinas, quando districtus animus nihil altius recipit sed omnia uelut inculcata respuit. Cogita quot fluctus subieris, quot tempestates partim priuatas sustinueris, partim publicas in te conuerteris; satis iam per laboriosa et inquieta documenta exhibita uirtus est; experire quid in otio faciat. Miseriarum non finis quaeritur, sed materia mutatur. Iam uero cum illos aliqua imbecillitas mortalitatis admonuit, quemadmodum pauentes moriuntur, non tamquam exeant de uita sed tamquam extrahantur. qui non comptior esse malit quam honestior? 3 Ecce Romanos quoque inuasit inane studium superuacua discendi; his diebus audiui quendam referentem quae primus quisque ex Romanis ducibus fecisset: primus nauali proelio Duilius uicit, primus Curius Dentatus in triumpho duxit elephantos. Modo modo intra paucos illos dies quibus C. Caesar periit (si quis inferis sensus est) hoc grauissime ferens quod decedebat populo Romano superstite, septem aut octo certe dierum cibaria superesse! L. ANNAEVS SENECA (c. 4 B.C. Princeps ciuitatis et inter antiquos principes (ut fama tradidit) bonitatis eximiae memorabile putauit spectaculi genus nouo more perdere homines. Parum est: ingenti mole animalium exterantur! Diripitur ille toto foro patronus et magno concursu omnia ultra quam audiri potest complet: "Quando", inquit, "res proferentur?" Ad res pulcherrimas ex tenebris ad lucem erutas alieno labore deducimur; nullo nobis saeculo interdictum est, in omnia admittimur et, si magnitudine animi egredi humanae imbecillitatis angustias libet, multum per quod spatiemur temporis est. Scires in malum ingens et priuatum et publicum euasuram tam praecoquem audaciam. IX. The logic of the whole passage suffers from the uncertainty of the text. 4 Hoc quoque quaerentibus remittamus quis Romanis primus persuaserit nauem conscendere (Claudius is fuit, Caudex ob hoc ipsum appellatus quia plurium tabularum contextus caudex apud antiquos uocatur, unde publicae tabulae codices dicuntur et naues nunc quoque ex antiqua consuetudine quae commeatus per Tiberim subuehunt codicariae uocantur) ; 5 sane et hoc ad rem pertineat, quod Valerius Coruinus primus Messanam uicit et primus ex familia Valeriorum, urbis captae in se translato nomine, Messana appellatus est paulatimque uulgo permutante litteras Messala dictus: 6 num et hoc cuiquam curare permittes quod primus L. Sulla in circo leones solutos dedit, cum alioquin alligati darentur, ad conficiendos eos missis a rege Boccho iaculatoribus? Prima fugit. Liber X Ad Pavlinvm De Brevitate Vitae 1. 5 Magni, mihi crede, et supra humanos errores eminentis uiri est nihil ex suo tempore delibari sinere, et ideo eius uita longissima est, quia, quantumcumque patuit, totum ipsi uacauit. Alia deinceps adicit, quibus et priorem aetatem complorat et de praesenti queritur et de futura desperat. Vit.] Cogitationes suas in longum ordinant; maxima porro uitae iactura dilatio est: illa primum quemque extrahit diem, illa eripit praesentia dum ulteriora promittit. 2 Nec est quod hoc argumento probari putes longam illos agere uitam, quia interdum mortem inuocant: uexat illos imprudentia incertis affectibus et incurrentibus in ipsa quae metuunt; mortem saepe ideo optant quia timent. Nec huic publico, ut opinantur, malo turba tantum et imprudens uulgus ingemuit; clarorum quoque uirorum hic affectus querellas euocauit. Quam serum est tunc uiuere incipere cum desinendum est? Quid enim est quod iam ulla hora nouae uoluptatis possit afferre? Nisi occupas, fugit." Possunt istis non breuissimae uideri noctes quas tam care mercantur? XIV. Read more about the site’s features » Seneca, Lucius Annaeus, born at Corduba (Cordova) ca. Audet quisquam de alterius superbia queri, qui sibi ipse numquam vacat? Ep.] 2. Maior pars mortalium, Pauline, de naturae malignitate conqueritur, quod in exiguum aevi gignamur, quod haec tam velociter, tam rapide dati nobis temporis spatia decurrant, adeo ut exceptis admodum paucis ceteros in ipso vitae apparatu vita destituat. consulatus exercet; Quintius dictaturam properat peruadere? Audet quisquam de alterius superbia queri, qui sibi ipse numquam uacat? Dubitare se interim Fabianus noster aiebat an satius esset nullis studiis admoueri quam his implicari. Maior pars mortalium, Pauline, de naturae malignitate conqueritur, quod in exiguum aevi gignamur, quod haec tam velociter, tam rapide dati nobis temporis spatia decurrant, adeo ut exceptis admodum paucis ceteros in ipso vitae apparatu vita destituat. 5 Conuiuia me hercules horum non posuerim inter uacantia tempora, cum uideam quam solliciti argentum ordinent, quam diligenter exoletorum suorum tunicas succingant, quam suspensi sint quomodo aper a coco exeat, qua celeritate signo dato glabri ad ministeria discurrant, quanta arte scindantur aues in frusta non enormia, quam curiose infelices pueruli ebriorum sputa detergeant: ex his elegantiae lautitiaeque fama captatur et usque eo in omnes uitae secessus mala sua illos sequuntur, ut nec bibant sine ambitione nec edant. Liber X, ad Pavlinvm: de brevitate vitae chapter: chapter 1 chapter 2 chapter 3 chapter 4 chapter 5 chapter 6 chapter 7 chapter 8 chapter 9 chapter 10 chapter 11 chapter 12 chapter 13 chapter 14 chapter 15 chapter 16 chapter 17 chapter 18 chapter 19 chapter 20 John W. Basore. XIII 1 Persequi singulos longum est quorum aut latrunculi aut pila aut excoquendi in sole corporis cura consumpsere uitam. Illum tu otiosum uocas qui Corinthia, paucorum furore pretiosa, anxia subtilitate concinnat et maiorem dierum partem in aeruginosis lamellis consumit? Me tamen cupido temporis optatissimi mihi prouexit, ut quoniam rerum laetitia moratur adhuc, praeciperem aliquid uoluptatis ex uerborum dulcedine." Seneca opera una significativa variazione: in vitam brevem esse, longam artem ricorre al chiasmi, che rende più evidente l'antitesi tra gli aggettivi (brevem/longam). 1 Quaeris fortasse quos occupatos uocem? Quam multorum eloquentia et cotidiana ostentandi ingenii sollicitatio sanguinem educit! search this work: Agamemnon. 6 Ne illos quidem inter otiosos numeraueris qui sella se et lectica huc et illuc ferunt et ad gestationum suarum, quasi deserere illas non liceat, horas occurrunt, quos quando lauari debeant, quando natare, quando cenare alius admonet: [et] usque eo nimio delicati animi languore soluuntur, ut per se scire non possint an esuriant. [At] alium insatiabilis tenet auaritia; alium in superuacuis laboribus operosa sedulitas; alius uino madet, alius inertia torpet; alium defetigat ex alienis iudiciis suspensa semper ambitio, alium mercandi praeceps cupiditas circa omnis terras, omnia maria spe lucri ducit; quosdam torquet cupido militiae numquam non aut alienis periculis intentos aut suis anxios; sunt quos ingratus superiorum cultus uoluntaria seruitute consumat; 2 multos aut affectatio alienae formae aut suae querella detinuit; plerosque nihil certum sequentis uaga et inconstans et sibi displicens leuitas per noua consilia iactauit; quibusdam nihil quo cursum derigant placet, sed marcentis oscitantisque fata deprendunt, adeo ut quod apud maximum poetarum more oraculi dictum est uerum esse non dubitem: "Exigua pars est uitae qua uiuimus. 8 Assecutus ille quos optauerat fasces cupit ponere et subinde dicit: "Quando hic annus praeteribit?" Omnia quae uentura sunt in incerto iacent: protinus uiue. VIII. Nihil inde incultum otiosumque iacuit, nihil sub alio fuit, neque enim quicquam repperit dignum quod cum tempore suo permutaret custos eius parcissimus. Rudolf Peiper, Gustav Richter. 1 Denique uis scire quam non diu uiuant? Ex his quod agimus breue est, quod acturi sumus dubium, quod egimus certum. 2 Diuus Augustus, cui dii plura quam ulli praestiterunt, non desiit quietem sibi precari et uacationem a re publica petere; omnis eius sermo ad hoc semper reuolutus est, ut speraret otium: hoc labores suos, etiam si falso, dulci tamen oblectabat solacio, aliquando se uicturum sibi. Feres ex illis quicquid uoles; per illos non stabit quominus quantum plurimum cupieris haurias. 1 Potestne quicquam stultius esse quam quorundam sensus, hominum eorum dico qui prudentiam iactant? 5 Inde etiam poetarum furor fabulis humanos errores alentium, quibus uisus est Iuppiter uoluptate concubitus delenitus duplicasse noctem; quid aliud est uitia nostra incendere quam auctores illis inscribere deos et dare morbo exemplo diuinitatis excusatam licentiam? De Tranquillitate Animi. 2 Graecorum iste morbus fuit quaerere quem numerum Ulixes remigum habuisset, prior scripta esset Ilias an Odyssia, praeterea an eiusdem esset auctoris, alia deinceps huius notae, quae siue contineas nihil tacitam conscientiam iuuant, siue proferas non doctior uidearis sed molestior. Diem noctis exspectatione perdunt, noctem lucis metu. Sero itaque querebatur nullas sibi ferias contigisse a puero seditiosus et foro grauis. 2 Omnia istorum tempora excute, aspice quam diu computent, quam diu insidientur, quam diu timeant, quam diu colant, quam diu colantur, quantum uadimonia sua atque aliena occupent, quantum conuiuia, quae iam ipsa officia sunt: uidebis quemadmodum illos respirare non sinant uel mala sua vel bona. 5 Audies plerosque dicentes: "A quinquagesimo anno in otium secedam, sexagesimus me annus ab officiis dimittet." He lived in Rome between 4 and B.C. Esse aliquem qui usque eo deliciis interierit ut an sedeat alteri credat! Haec una ratio est extendendae mortalitatis, immo in immortalitatem uertendae. De brevitate vitae) on Seneca nuoremman kirjoittama filosofinen tutkielma, joka opettaa, että mikä tahansa elämän pituus on riittävä, jos elämä on eletty viisaasti.. Teos on eräs Senecan dialogeiksi kutsutuista tutkielmista. Habebit cum quibus de minimis maximisque rebus deliberet, quos de se cotidie consulat, a quibus audiat uerum sine contumelia, laudetur sine adulatione, ad quorum se similitudinem effingat. 2 At quibus uita procul ab omni negotio agitur, quidni spatiosa sit? Liber I: Liber II: Liber III: Liber IV: Liber V: Liber VI: Liber VII: Liber VIII: Liber IX Vide quam cupiant diu uiuere. (Suetonius, Calig. Cupiunt interim ex illo fastigio suo, si tuto liceat, descendere; nam ut nihil extra lacessat aut quatiat, in se ipsa fortuna ruit. Quid enim supra eum potest esse qui supra fortunam est? This is most likely Pompeius Paulinus, a knight of Arelate and historians date it around 49 AD. The majority of mortals, Paulinus, complain bitterly of the spitefulness of Nature, because we are born for a brief span of life, because even this space that has been granted to us rushes by so speedily and so swiftly that all save a very few find life at an end just when they are getting ready to live. Quam multi hesterna crapula semisomnes et graues illis miseris suum somnum rumpentibus ut alienum exspectent, uix alleuatis labris insusurratum miliens nomen oscitatione superbissima reddent! Hic uero semiuiuus, cui ad intellegendos corporis sui habitus indice opus est, quomodo potest hic ullius temporis dominus esse? Ille tamen te, quisquis es, insolenti quidem uultu sed aliquando respexit, ille aures suas ad tua uerba demisit, ille te ad latus suum recepit: tu non inspicere te umquam, non audire dignatus es. Quorum puerilis adhuc animos senectus opprimit, ad quam imparati inermesque perueniunt; nihil enim prouisum est: subito in illam necopinantes inciderunt, accedere eam cotidie non sentiebant. Cum rerum natura in consortium omnis aeui patiatur incedere, quidni ab hoc exiguo et caduco temporis transitu in illa toto nos demus animo quae immensa, quae aeterna sunt, quae cum melioribus communia? Vt unus ab illis numeretur annus, omnis annos suos conterent. Disputatur an ipse sibi manus attulerit; subito enim uulnere per inguen accepto collapsus est, aliquo dubitante an mors eius uoluntaria esset, nullo an tempestiua. 2 Clamat ecce maximus uates et uelut diuino horrore instinctus salutare carmen canit: Optima quaeque dies miseris mortalibus aeui VI. Quot ille ad irritandam auaritiam captantium simulatus aeger? Quam multis nihil liberi relinquit circumfusus clientium populus! Quod in manu fortunae positum est disponis, quod in tua, dimittis. O quantum caliginis mentibus nostris obicit magna felicitas! Adeone iuuat occupatum mori? Lugebat domus otium domini senis nec finiuit ante tristitiam quam labor illi suus restitutus est. 3 Repete memoria tecum quando certus consilii fueris, quotus quisque dies ut destinaueras recesserit, quando tibi usus tui fuerit, quando in statu suo uultus, quando animus intrepidus, quid tibi in tam longo aeuo facti operis sit, quam multi uitam tuam diripuerint te non sentiente quid perderes, quantum uanus dolor, stulta laetitia, auida cupiditas, blanda conuersatio abstulerit, quam exiguum tibi de tuo relictum sit: intelleges te immaturum mori." I. hoc recordatione comprendit; instat? Ausus est enim et pupillus adhuc et praetextatus iudicibus reos commendare et gratiam suam foro interponere tam efficaciter quidem, ut quaedam iudicia constet ab illo rapta. Summa dissimulatione tantum inter uiscera latentis mali tegebant, cum ratione scilicet: quaedam enim ignorantibus aegris curanda sunt, causa multis moriendi fuit morbum suum nosse. Depugnant? 3 Quid? 2 Vis tu relicto solo mente ad ista respicere! He was a philosopher, a poet and a public speaker. Princeton University Library One Washington Road Princeton, NJ 08544-2098 USA (609) 258-1470 ne Romanis quidem uitiis laboramus) spectator puerorum rixantium sedet? 2 Quorundam otium occupatum est: in uilla aut in lecto suo, in media solitudine, quamuis ab omnibus recesserint, sibi ipsi molesti sunt: quorum non otiosa uita dicenda est sed desidiosa occupatio. Si quando aliqua fortuito quies contigit, uelut profundo mari, in quo post uentum quoque uolutatio est, fluctuantur nec umquam illis a cupiditatibus suis otium stat. Non sunt illis longi dies, sed inuisi; at contra quam exiguae noctes uidentur, quas in complexu scortorum aut uino exigunt! plus temporis alieni auferunt; candidati laborare desiimus? 2 Disputare cum Socrate licet, dubitare cum Carneade, cum Epicuro quiescere, hominis naturam cum Stoicis uincere, cum Cynicis excedere. Inuiti itaque ad tempora male exacta animum reuocant nec audent ea retemptare quorum uitia, etiam quae aliquo praesentis uoluptatis lenocinio surripiebantur, retractando patescunt. Itaque satis illi fuit: iis uero necesse est defuisse ex quorum uita multum populus tulit. ↑ 4.0 4.1 Lucius Annaeus Seneca - De brevitate vitae. and 65 A.D. Neminem porro casura delectant; miserrimam ergo necesse est, non tantum breuissimam uitam esse eorum qui magno parant labore quod maiore possideant. iudicandi nanciscimur; iudex desiit esse? 1 In primis autem et illos numero qui nulli rei nisi uino ac libidini uacant; nulli enim turpius occupati sunt. 43 Xerxes, who laid a bridge over the Hellespont. 5 Nemo restituet annos, nemo iterum te tibi reddet. Parum est. Seneca BOOK 1 1. in contrast with the (apparent) relative focus on the present in Epistulae morales, e.g. Hoc est enim in quod fortuna ius perdidit, quod in nullius arbitrium reduci potest. Illos otiosos uocas quibus apud tonsorem multae horae transmittuntur, dum decerpitur si quid proxima nocte succreuit, dum de singulis capillis in consilium itur, dum aut disiecta coma restituitur aut deficiens hinc atque illinc in frontem compellitur? Ceterum quidem omne spatium non uita sed tempus est. Nostri nos honores torserunt? De Brevitate Vitae (frequently referred to as On the Shortness of Life in English) is a moral essay written by Seneca the Younger, a Roman Stoic philosopher, to his friend Paulinus. 4 Quid ergo est in causa? Per Macedoniam, Siciliam, Aegyptum, Syriam Asiamque et omnis prope oras bello circumactus Romana caede lassos exercitus ad externa bella conuertit. Quorum puerilis adhuc animos senectus opprimit, ad quam imparati inermesque perveniunt, nihil enim provisum est; subito in illam necopinantes inciderunt, accedere eam cotidie non sentiebant. 7 Quidni non liceat? XIX. Hoc quod de auribus dictum est transfer ad oculos, qui non minus fastidio laborant si male instituti sunt: macula offenduntur et sordibus et argento parum splendido et stagno non ad solum perlucente. Decrepiti senes paucorum annorum accessionem uotis mendicant: minores natu se ipsos esse fingunt; mendacio sibi blandiuntur et tam libenter se fallunt quam si una fata decipiant. Bibliotheca Augustana: Liber XVIII, 76. p. 326 — curret ↑ 6.0 6.1 Marcus Valerius Martialis - Apophoreta (Epigrammata liber XIV). ISSN 0791-9417. Quot ille candidatus? (Latin) [Sen. Brev. Life is long enough, and it has been given in sufficiently generous measure to allow the accomplishment of the very greatest things if the whole of it is well invested. Interroga de istis, quorum nomina ediscuntur, his illos dinosci videbis notis: ille illius cultor est, -- -- hic illius; suus nemo est. 1 Horum te mori nemo coget, omnes docebunt; horum nemo annos tuos conterit, suos tibi contribuit; nullius ex his sermo periculosus erit, nullius amicitia capitalis, nullius sumptuosa obseruatio. His themes and philosophy should even appeal to us today, or so says Brian Arkins in "Heavy Seneca: his Influence on Shakespeare's Tragedies," Classics Ireland 2 (1995) 1-8. 1 Potentissimis et in altum sublatis hominibus excidere uoces uidebis quibus otium optent, laudent, omnibus bonis suis praeferant. Ille se supra rerum naturam esse tunc credidit, cum tot miserorum hominum cateruas sub alio caelo natis beluis obiceret, cum bellum inter tam disparia animalia committeret, cum in conspectum populi Romani multum sanguinis funderet mox plus ipsum fundere coacturus; at idem postea Alexandrina perfidia deceptus ultimo mancipio transfodiendum se praebuit, tum demum intellecta inani iactatione cognominis sui. XVI. 4 Vestra me hercules uita, licet supra mille annos exeat, in artissimum contrahetur: ista uitia nullum non saeculum deuorabunt; hoc uero spatium, quod quamuis natura currit ratio dilatat, cito uos effugiat necesse est; non enim apprenditis nec retinetis uel ocissimae omnium rei moram facitis, sed abire ut rem superuacuam ac reparabilem sinitis. It was intended for his older brother Gallio, to whom Seneca also dedicated his dialogue entitled De Ira ("On Anger"). Inde illa maximi medicorum exclamatio est: ‘vitam brevem 2 esse, longam artem’; inde Aristotelis cum rerum natura exigentis minime conveniens sapienti viro lis: ‘aetatis illam animalibus tantum indulsisse, ut, The majority of mortals, Paulinus,a complain bitterly of the spitefulness of Nature, because we are born for a brief span of life, because even this space that has been granted to us rushes by so speedily and so swiftly that all save a very few find life at an end just when they are getting ready to live. Nisi ingratissimi sumus, illi clarissimi sacrarum opinionum conditores nobis nati sunt, nobis uitam praeparauerunt. Quid securus et in tanta temporum fuga lentus menses tibi et annos in longam seriem, utcumque auiditati tuae uisum est, exporrigis? qui non sollicitior sit de capitis sui decore quam de salute? X. 4 De istis me putas dicere, quorum in confesso mala sunt? Quosdam antequam in summum ambitionis eniterentur, inter prima luctantis aetas reliquit; quosdam, cum in consummationem dignitatis per mille indignitates erepsissent, misera subiit cogitatio laborasse ipsos in titulum sepulcri; quorundam ultima senectus, dum in nouas spes ut iuuenta disponitur, inter conatus magnos et improbos inualida defecit.